O BNG da Coruña califica os presupostos da Xunta como "insuficientes", "ficticios" e "afastados" das necesidades sociais da comarca
O Bloque Nacionalista Galego (BNG) cualificou os orzamentos da Xunta para 2025 como “insuficientes” e “ficticios”, acusando o Goberno galego de non priorizar á Coruña e a súa comarca. Así o expresou Mercedes Queixas, concelleira e deputada do BNG, nunha rolda de prensa xunto á tamén deputada Iria Taibo e o portavoz do BNG no Concello da Coruña, Francisco Jorquera, quen valorou o proxecto orzamentario presentado para o próximo exercicio.
Jorquera achegou datos que, segundo el, demostran que o compromiso orzamentario coa cidade e a súa comarca será menor en 2025 en comparación con 2024. “Non só non se actualizan as cifras coa inflación, senón que tamén decrecen en termos absolutos”, afirmou o portavoz. En 2024, as partidas asignadas sumaban 128 millóns de euros, 107 para A Coruña e 21 para os municipios lindeiros. En 2025, esas cifras baixan ata 115 millóns: 101 para a cidade e 14,4 para os municipios próximos, o que representa unha diminución do 10,15%. A cidade experimentará unha contracción orzamentaria do 5,57%, mentres que os municipios lindeiros verán unha caída do 31,41%.
Jorquera engadiu que a situación é aínda máis grave porque “se volven a repetir partidas que xa figuraban en anos anteriores e que non se executaron”, subliñando a falta de cumprimento en investimentos prometidos.
Orzamento comparado a un menú de restaurante
Mercedes Queixas utilizou a metáfora dun menú de restaurante para describir os orzamentos. Nun restaurante, dixo, temos o que se ve na carta, o que aparece pero non está dispoñible, e o que non aparece.
Entre as partidas máis visibles están os 16,6 millóns de euros destinados á estación intermodal e os 37,6 millóns para o Complexo Hospitalario Universitario da Coruña (CHUAC). Con todo, a concelleira destacou que, aínda que os 16,6 millóns parecen responder a un atraso na execución de partidas de 2024, “isto indica que o proxecto da estación intermodal está a sufrir un claro atraso, sendo a da Coruña a última en construírse”. En canto ao CHUAC, a previsión plurianual era de 105,5 millóns para 2025, pero o orzamento actual só destina 37,6 millóns, o que constitúe, segundo Queixas, “un claro sinal de que as obras están moi atrasadas”.
Outras partidas, como o investimento no Centro de Formación da Cidade das TIC, son inferiores ao previsto: 4,2 millóns en lugar dos 5 millóns inicialmente programados para 2025. Queixas tamén cuestionou a credibilidade dos máis de 13 millóns destinados a vivenda, citando que en 2023 o Goberno galego deixou de executar máis do 67% dos fondos para a construción de vivenda pública.
Sobre a política habitacional, Queixas criticou a recente subida do 30% no prezo da vivenda protexida, que a fai aínda máis inaccesible para as rendas baixas. “Agora, un piso de tamaño medio custa 203.067 euros”, denunciou.
Outros investimentos e ausencias notables
En canto á Orquestra Sinfónica de Galicia (OSG), Queixas sinalou que, aínda que a partida asignada aumenta un 10% respecto a 2024, o incremento apenas alcanza o 7% axustado pola inflación, e a Xunta mantén unha débeda superior aos 5 millóns de euros coa OSG. Ademais, mencionou partidas que se atopan no orzamento, pero que levan anos sen executarse, como os 2,1 millóns para o centro de saúde de Santa Lucía ou a residencia de maiores financiada pola Fundación Amancio Ortega.
Queixas tamén destacou as “ausencias clamorosas” nos orzamentos, como a falta de novas escolas infantís, centros de día ou melloras en infraestruturas educativas, a pesar de necesidades evidentes en centros como o IES Agra do Orzán e o Centro de Orientación Familiar de Orillamar.
Críticas á falta de transparencia e exclusión da Coruña
Iria Taibo, pola súa banda, cualificou de “impresentable” que a comarca reciba menos diñeiro que no orzamento anterior, a pesar das numerosas necesidades tanto sociais como en infraestruturas. Tamén criticou a falta de transparencia nos orzamentos, describíndoos como “opacos” e argumentando que algunhas partidas carecen dun destino claro, o que permite ao Goberno galego utilizalas posteriormente onde lle conveña.
Francisco Jorquera tamén lamentou que A Coruña quede excluída do rescate das autovías anunciado polo presidente Rueda, a pesar de que a AG55, que conecta a cidade con Carballo, é fundamental para os polígonos industriais da zona e é utilizada diariamente por numerosas persoas por motivos laborais.
Finalmente, Jorquera criticou a falta de compromiso da Xunta en materia de vivenda, lembrando que A Coruña segue sen ser declarada zona tensionada e acusando o goberno galego de non cumprir cos seus deberes na regulación de vivendas de uso turístico.