Luz verde ambiental ao proxecto de Monte Mero en A Coruña entre o impulso de vivenda pública e o rexeitamento veciñal
A Xunta de Galicia vén de emitir o informe ambiental estratéxico do Proxecto de Interese Autonómico (PIA) do sector SUD 4 de Monte Mero, en A Coruña, un paso clave para a urbanización de máis de 40 hectáreas de chan situadas entre o barrio de Xuxán, a futura Cidade das TIC e as áreas de Montserrat e Pedralonga. O plan, impulsado polo Instituto Galego da Vivenda e Solo (IGVS), prevé habilitar solo para máis de 4.000 vivendas, das que o 80% se destinarán a protección pública.
O ditame da Consellería de Medio Ambiente e Cambio Climático conclúe que non se agardan impactos ambientais adversos significativos derivados do proxecto, aínda que fixa unha serie de condicións. A administración autonómica esixe que se afonden en estudos sobre o ruído que soportará a zona unha vez urbanizada, a mobilidade e conexións viarias cos barrios limítrofes e as necesidades de abastecemento de auga e saneamento, así como a súa integración nas redes existentes. O documento publicarase nas próximas datas no Diario Oficial de Galicia e na páxina web da Consellería.
O solo afectado en Monte Mero está ocupado hoxe maioritariamente por terreos rústicos de carácter agropecuario residual, nos que se espallan pequenas edificacións unifamiliares. O PIA redefine este espazo como un novo ámbito urbano de uso predominantemente residencial, con presenza de usos terciarios (oficinas, comercio e servizos) e reservas para equipamentos comunitarios e infraestruturas (zonas verdes, dotacións públicas e novas conexións viarias).
A operación encaixa na Estratexia Galega de Solo Residencial coa que a Xunta pretende mobilizar chan para arredor de 25.000 vivendas en distintos puntos do país, case todas con algún tipo de protección. No caso da Coruña, o polígono de Monte Mero e o de San Pedro de Visma suman arredor de 9.000 novas vivendas previstas, o que permitiría cubrir varios anos de demanda estimada de vivenda na cidade, segundo os cálculos manexados polas administracións.
Porén, o avance administrativo do proxecto convive cun forte malestar no territorio. As asociacións veciñais de Eirís e Pedralonga, así como familias propietarias de vivendas na zona de Monte Mero, levan meses manifestando o seu rexeitamento ao PIA ao entender que suporá o derrubo das 38 casas que existen actualmente na contorna, onde viven máis de 150 persoas, moitas delas de idade avanzada. Os colectivos denuncian que, malia que inicialmente se lles trasladara a vontade de conservar o maior número posible de vivendas, o deseño definitivo recolle a desaparición de todas as casas unifamiliares.
A contestación non se limita á veciñanza directamente afectada. A asociación ecoloxista Adega presentou alegacións ao proxecto urbano ao considerar que a transformación integral do monte supón unha perda de solo verde e reclama unha análise máis detallada das alternativas e dos impactos no medio natural. Tamén se sumou á crítica a formación Alternativa dos Veciños, que cualificou o sistema de expropiación previsto como un 'atraco' aos propietarios. O partido asegura que a Administración autonómica está a manexar valoracións arredor dos 10 euros por metro cadrado para os terreos de Monte Mero, fronte a outros solos urbanizables doutras zonas da comarca onde se estarían a pagar arredor de 100 euros por metro cadrado, polo que interpreta unha rebaixa millonaria do custo para as arcas públicas.
Ademais das alegacións administrativas, nos xulgados da Coruña xa se presentaron varios recursos contencioso administrativos contra a declaración de interese autonómico do polígono, promovidos por particulares que discrepan tanto da cualificación urbanística como do sistema de expropiación asociado ao PIA. Estas impugnacións poderían alongar os prazos efectivos de execución, malia que o procedemento administrativo siga o seu curso.
Co informe ambiental estratéxico sobre a mesa, o IGVS terá agora que incorporar as esixencias de Medio Ambiente á ordenación deseñada para Monte Mero antes de retomar os seguintes pasos: aprobación definitiva do PIA, proxectos de urbanización, reparcelación e, no seu caso, inicio dos expedientes expropiatorios. Mentres, a veciñanza afectada insiste en que non se sente escoitada e reclama unha negociación máis fondo coas institucións que permita combinar a creación de vivenda asequible coa protección das súas casas e do carácter rural que aínda conserva este recuncho da cidade.