Guísamo afonda na intelixencia das plantas cunha xornada sobre neurobioloxía vexetal e comunicación multiespecie
O Centro de Formación e Experimentación Agraria (CFEA) de Guísamo acollerá o vindeiro 25 de novembro unha clase maxistral sobre neurobioloxía vexetal e comunicación multiespecie, dirixida tanto á comunidade educativa como ao público interesado na relación entre plantas, ecosistemas e cambio climático. A sesión desenvolverase en horario de mañá e correrá a cargo de František Baluška, investigador do Instituto de Bioloxía Celular Molecular da Universidade de Bonn e unha das voces máis recoñecidas internacionalmente no estudo do comportamento e a sensibilidade das plantas.
A proposta insírese no proxecto 'Reverdecer: ecofisioloxía vexetal e concienciación para a conservación dos bosques autóctonos', un programa de divulgación científico–artístico–social promovido pola Axencia Galega da Calidade Alimentaria e a Fundación María José Jove. A iniciativa busca achegar á cidadanía conceptos como a intelixencia e a sensibilidade vexetal, ao tempo que pon o foco no papel dos bosques autóctonos como aliados chave fronte ao cambio climático e como soporte de biodiversidade e de actividades económicas sostibles no medio rural galego.
Durante a súa intervención, Baluška afondará nas últimas liñas de investigación sobre como as plantas perciben estímulos, procesan información e responden ao medio a través de complexas redes químicas e eléctricas, unha perspectiva que deu lugar ao campo emerxente da neurobioloxía vexetal. O relator abordará tamén a idea de comunicación multiespecie, isto é, os intercambios de sinais entre plantas, microorganismos, fauna e seres humanos, e como estes diálogos invisibles condicionan a saúde dos bosques e dos ecosistemas agrarios.
A clase maxistral de novembro constitúe a segunda das catro accións previstas no marco de 'Reverdecer'. A primeira tivo lugar no mes de maio e estivo dedicada á ecofisioloxía vexetal e ás respostas das plantas aos estímulos externos en forma de impulsos eléctricos, nunha sesión impartida polo científico e divulgador Timothy C. Marzullo, co obxectivo de mostrar como o estudo do funcionamento eléctrico das plantas axuda a comprender mellor o seu papel nos ecosistemas e na conservación dos bosques autóctonos.
En paralelo ás conferencias, no CFEA de Guísamo estase a desenvolver un laboratorio experimental divulgativo que permite ao alumnado do centro e a outras persoas participantes observar de primeira man procesos como a resposta das plantas ao estrés, a súa capacidade de adaptación ou o papel das especies arbóreas autóctonas na rexeneración dos solos. A proposta combina metodoloxías científicas con dinámicas creativas e participativas, reforzando o papel do centro como referente na formación agraria e na educación ambiental aplicada ao territorio.
O programa completarase cun proxecto educativo dirixido a centros de ensino de toda Galicia que se estenderá ao longo do curso 2025–2026 baixo o título 'Proxecto de mediación e educación nas escolas: A escola que crea bosque'. Coordinado polo Centro de Arte Fundación María José Jove, este itinerario busca implicar o alumnado na observación directa dos bosques próximos, na recuperación de especies autóctonas e na creación de narrativas artísticas arredor do coidado do territorio, reforzando a conexión entre ciencia, arte e compromiso social desde as aulas.